شیار ناخن (خطوط عمودی و افقی) نشانه چیست و چگونه برطرف می گردد؟ - شارژ 10

علل و علائم شیار ناخن

به گزارش خبرنگاران به نقل از مجله قرمز ،ناخنها بوسیله سلولهای زنده پوست روی انگشتان ساخته می شوند. بنابراین بیماریهایی همچون اگزما ممکن است منجر به شیار ناخن گردد. خشکی پوست هم می تواند موجب این شیارها گردد. اگر بدن دچار کمبود پروتئین، کلسیم، روی یا ویتامین A گردد، این کمبود گاهی اوقات بوسیله شیارهای روی ناخن تعیین می گردد.

شیار ناخن عمودی

شیارهای عمودی، شیارهایی هستند که از نوک ناخن آغاز می شوند و تا کوتیکول امتداد دارند. گاهی اوقات به آنها خطوط طولی یا باندهای روی ناخن هم گفته می گردد. شیارهای باریک عمودی در ناخن اغلب در افراد مسنتر بوجود می آیند که احتمالا به دلیل کند شدن جایگزینی سلول است. این موقعی ست که سلولهای پوست تازه بوجود آمده زیر سطح پوست بالا می آیند و جای سلولهای مرده ای را می گیرند که از سطح دور انداخته می شوند. در واقع پوست تنها جایی ست که علائم پیری را نشان می دهد بلکه ناخنها و بستر آنها نیز ممکن است با افزایش سن آغاز به تغییر نمایند. این ناخنها ممکن است به این صورت هم باشند:

• ضخیمتر یا نازکتر باشند
• شکل صافشان را از دست بدهند
• آغاز به شکافتن می نمایند
• چاک بر می دارند
• به راحتی شکسته می شوند

این ناخنها به هنگام رشد کردن ممکن است شیارهای عمودی هم تشکیل دهند. مراجعه به متخصص پوست هم می تواند در مواردی که علائم موجب درد یا ناخنهای ناخوشایند می شوند، یاری نماینده باشد.

سایر عوامل شیار ناخن عمودی

بیماریهای دیگری نیز ممکن است موجب شیارهای عمودی ناخن همراه با سایر علائم گردد. بعضی از انواع کم خونی ممکن است بر شیارهای عمودی در ناخنها اثر بگذارند که اغلب همراه با تغییر رنگ در ناخنها یا تغییرات در بافت آن است. کم خونی می تواند موجب شیارهای عمودی در ناخن شده و همچنین معمولا باعث ایجاد ظاهری تو رفته می گردد.

یک خونریزی پخش شده، یک لخته خون کوچک است که می تواند تغییر رنگ عمودی در زیر ناخن ایجاد کند. اگر فردی نمی داند چه چیزی موجب خونریزی در زیر ناخن وی شده است باید به پزشک پوست مراجعه کند. سایر اختلالات که می تواند موجب شیارهای عمودی روی ناخن شوند، عبارتند از:

• تراکینوشی
• بیماری عروق محیطی
• آرتریت روماتوئید

شیارهایی که همراه با علائم دیگری همچون ناخنهای شنماینده ظاهر می شوند و در اثر پیری ایجاد نمی شوند، ممکن است نشانه سایر اختلالات پزشکی باشد و باید توسط پزشک تشخیص داده گردد.

شیار افقی ناخن

شیارهای افقی عمیق ناخن یا خطوط بیو، اغلب علائم یک بیماری جدی هستند. آنها ممکن است واقعا رشد ناخن را متوقف کند تا زمانی که بیماری زمینه ای درمان گردد. بیماری کلیه حاد نیز ممکن است در صورت ظاهر شدن خطوط بیو، ظاهر شوند. در مجموع، وقتی خطوط بیو روی همه 20 ناخن بدن ظاهر می گردد می تواند علامت بیماریهای زیر باشد:

• اوریون
• بیماری تیروئید
• دیابت
• سیفلیس

شیمی درمانی نیز ممکن است موجب خطوط بیو گردد. ضربه به ناخن می تواند موجب تشکیل لکه های قرمز یا قهوه ای زیر ناخنها گردد. اگر متوجه تغییرات رنگ به صورت قهوه ای تیره، سیاه یا قرمز رنگ زیر ناخنها شدید و به ناخنتان ضربه وارد نشده، این حالت می تواند علامت بیماری جدیتری همچون اندوکاردیت یا ملانوما باشد.

سایر علائم

اگزما

بسیاری از افراد مبتلا به پسوریازیس دچار مسائلی در ناخن و بستر آن می شوند. اگزما نیز ممکن است موجب شیار و تغییر رنگ در ناخن همراه با علائم دیگر روی پوست گردد.

اختلالات گوارشی

اختلالات گوارشی که بر جذب مواد مغذی موثر هستند، در ناخنها نیز تاثیراتی می گذارند. بیماری کرون، بیماری سلیاک و کولیت زخمی شونده روده همگی نمونه های اختلالاتی هستند که می توانند جذب مواد مغذی از غذا را برای بدن مشکل سازند. اگر بدن بلوکهای ساختاری برای ایجاد سلولهای جدید نداشته باشد، ممکن است پوست و ناخنها آسیب ببینند.

چه موقع باید به پزشک مراجعه کرد

در بیشتر موارد، شیار ناخن بی ضرر است و دلیلی برای نگرانی ندارد اما شاخصه های خاصی وجود دارد که باید به آنها توجه کرد بخصوص وقتی که همراه با خطوط افقی عمیق بدون ارتباط با ضربه باشند. اگر این شرایط ناگهانی باشد یا موجب شنماینده شدن ناخن در اثر شیار گردد، بهتر است به پزشک مراجعه کنید. پزشک می تواند برای عوامل داخلی شیارهای روی ناخن شما را مورد آنالیز قرار دهد یا به یک متخصص پوست ارجاع دهد که بتواند بیماریهای پوستی که را احتمالا موجب آن شده، آنالیز کند.

اگر چه این موارد نادر هستند اما شیاری شدن ناخن می تواند علامت یک مشکل داخلی همچون بیماری تیروئید، کمبود مواد مغذی (مثلا آهن) یا بیماری خود ایمن باشد. تغییرات در رنگ یا بافت ناخن همانند تیره شدن (قهوه ای یا سیاه) یا یک تغییر سطحی که جدید است به شما هشدار می دهد تا به پزشک مراجعه کنید. بیماریهای جدیتر همانند ملانوما یا بیماری قلبی به نام اندوکاردیت ممکن است علت اختلال باشد بنابراین بهترین راه مشورت با پزشک و رفع هر گونه نگرانی است.

تشخیص علل شیار ناخن

تغییرات ناگهانی در ناخن باید بوسیله پزشک آنالیز گردد. اگر در یک حادثه به ناخن صدمه بخورد، احتمالا چند هفته ای منتظر می مانید تا ناخن بهبود پیدا کند و بعد به پزشک مراجعه می کنید. البته در صورتی که صدمه در اثر موارد زیر منجر به صدمه به ناخن گردد، باید به پزشک مراجعه کنید:

• یک برش تمیز یا ناصاف در طول ناخن
• خرد شدن ناخن
• ناخن شکافته و پاره شده
• خونریزی زیر ناخن

به هنگام رفتن به مطب دکتر، وی ناخنها را معاینه نموده و سوالاتی در خصوص علائمی که دچار شده اید، می پرسد. پزشک آزمایش ادرار و خون را در صورت مشکوک شدن به بیماری کلیه، دیابت یا کمبود مواد مغذی، توصیه می نماید. اگر شیارها ناشی از یک بیماری پوستی باشند، متخصص پوست می تواند برنامه ریزی برای درمان را آغاز کند. اگر علت شیار ناخن ناتعیین باشد، پزشک ممکن است کمی از ناخن را بچیند تا آن را در آزمایشگاه برای علائم عفونت آنالیز کند.

درمان شیار ناخن

از آنجایی که شیار ناخن معمولا علائم مسائل دیگر سلامتی هستند، دمران بر رفع علل زمینه ای عامل تغییر در ناخن، متمرکز است. به عنوان مثال، اگر خطوط بیو به دلیل دیابت ایجاد شده باشد، کنترل پیروز قند خون ممکن است این شیارهای افقی ناخن را کاهش دهد. درمان مسائل پوستی همچون اگزما عمدتا شامل مرطوب نماینده برای دستها یا پمادهای موضعی برای کاهش علائم اگزما هستند. اگر پایین بودن مقدار مواد معدنی یا ویتامینها علت آن باشد، به شما توصیه می گردد تا در تغذیه خود تغییر ایجاد کنید یا مکمل مصرف کنید تا میزان این مواد بالا برود.

سوهان زدن ناخن با سوهانهای نرم می تواند به صاف کردن سطح ناخن یاری کند. در خصوص معالجه ناخنها از متخصص پوست خود هدایت بخواهید. از متخصص بخواهید توصیه هایی را در خصوص درمان ناخنها به شما بدهد. مراقب باشید تا زیاد به ناخنهایتان فشار نیاورید تا از صدمه به آن اجتناب کنید.

رفع شیار ناخن در خانه

با توجه به عوامل بوجود آورنده شایع شیار عمودی و افقی روی ناخن مثل کم آبی بدن و ضربه به آنها می توان با انجام یک سری تمهیدات ساده، شیار ناخن را کاهش داد و یا از بروز آنها پیشگیری کرد.

مرطوب کردن مرتب ناخنها

ناخنها را با یک کرم دست یا روغن مرطوب نگه دارید تا بتوانید ظاهر شیاری ناخن را به حداقل برسانید و از کراتین ناخن حفاظت کنید. از یک مرطوب نماینده حاوی سرامیدها یا اسیدهای آلفا هیدروکسی بهره ببرید که رطوبت را به دام بیندازید و ناخنها را تغذیه کنید. انجمن درماتولوژی آمریکا توصیه می نماید در صورتی که ناخنهای شنماینده نیز دارید، پوست و ناخنها را به طور کامل قبل از خواب مرطوب نماینده بزنید و با دستکش نخی بپوشانید تا ناخنها حین خواب، مواد کرم را جذب نموده و مرطوب شوند.

ناخنها را کوتاه کنید

ناخنهایتان را کوتاه نگه دارید تا از ضربه به آنها در طول کارهای روزمره جلوگیری کنید، فقط توجه کنید که گوشه آنها را نچینید. چیدن لبه ناخنها موجب ایجاد شیار روی آنها می گردد. عقب زدن لبه ها احتمال ضربه به ناخنها را کاهش می دهد. ناخنهایتان را با یک ناخنگیر استاندارد که به راحتی آنها را بچیند، کوتاه کنید. فقط وقتی که بخش سفید بیرونی آنها رشد نموده، آنها را بچینید و آنقدری آنها را نچینید که موجب دردناک شدن، گردد یعنی به حدی که بخشی از سفیدی ناخن دیده گردد. این زمانی به ناخن می دهد تا رشد کند و بین دوره های چیدن بهبود پیدا کند. لبه های ناخن را بطور مستقیم و از وسط آغاز به چیدن کنید سپس با استفاده از یک سوهان ظریف نوک آنها را گرد نموده و انحنا بدهید. صاف کردن لبه ناخن به جلوگیری از ضربه خوردن در آینده یاری می نماید.

ناخنها را نکنید یا گاز نگیرید

پوست از جمله ناخن، به تحریکات بیرونی با ضخیم شدن پاسخ می دهد. با نکندن ناخن یا پوست اطراف آنها، احتمال ایجاد ناهنجاری روی ناخن را کاهش می دهید. تعیین کردن عوامل تحریک نماینده ای که موجب می گردد ناخن را گاز بگیرید و یادگیری نحوه مدیریت آنها به شما یاری می نماید تا از شکسته شدن ناخن بر اثر صدمه های بعدی جلوگیری کنید.

ناخنها را به آرامی سوهان بزنید

اگر چه این کار، مشکل زمینه ای ایجاد نماینده شیار ناخن را رفع نمی نماید اما سوهان کشیدن نرم می تواند ظاهر آنها را بهتر کند. یک کلام احتیاط آمیز را بخاطر بسپارید: خیلی ملایم از سوهان ناخن بهره ببرید چون این وسایل صفحه ناخن را نازک می نمایند که می تواند آنها را نرمتر، انعطاف پذیرتر و مستعد ضربه و شکسته شدن کند. نهایتا ماهی یکبار آنها را یک سوهان نرم بکشید.

با استفاده از یک بافر چهار طرفه، از هر چهار طرف برای سنباده ای نرم، صاف کردن، برق انداختن و شکل دادن ناخنها بهره ببرید. برای اجتناب از لایه لایه شدن ناخن، حتما دقت کنید که سوهان ناخن را همواره در یک جهت روی ناخن بکشید که همان جهت رشد ناخن است.

به کوتیکول ناخن صدمه نزنید

با جمع نکردن یا عقب نزدن کوتیکول می توانید از شیار ناخن ایجاد شده در اثر صدمه جلوگیری کنید. کوتیکول تنها سد انگشتان است که از کثیفی و عفونت بافت انگشتان جلوگیری می نماید. نه تنها عفونت می تواند باعث آسیب به ماتریس ناخن گردد و به طور بالقوه باعث تغییر شکل ناخن گردد بلکه عمل عقب زدن کوتیکول هم می تواند به آن صدمه بزند و یک شیار دائمی مسطح برای رشد ناخن در دوره رشد بعدی ایجاد کند.

کمتر به دستها آب بزنید

این روزها بخاطر کووید-19 تاکید زیادی بر شستن دست شده است اما سعی کنید در این کار زیاده روی نکنید. شستن زیاد دستها چربی طبیعی پوست را حل نموده و منجر به خشکی و حتی اگزمای دست می گردد که می توند موجب تغییراتی در ناخن گردد. به همین ترتیب قرار دریافت طولانی در معرض آب مثلا برای کاری مثل شستن ظرفها هم همین اثر را دارد. سلولهای ناخن آب را جذب نموده، عظیم می گردد سپس به هنگام خشک شدن منقبض می شوند که موجب ضعیف شدن اتصال بین سلولهای ناخن به مرور زمان می گردد.

وقتی مجبور هستید که دستهایتان را بشویید، صابون یا مایع دستشویی مرطوب نماینده مثل انواع مایعهای گلیسرینه بهره ببرید. اگر دستهایتان مرتبا در معرض آب هستند، دستکش لاتکس با لایه کتانی بپوشید تا از دستها و ناخنهایتان حفاظت کنید و به هنگامی که در حال کار نیستید، مرتب کرم مرطوب نماینده بزنید.

داشتن یک تغذیه سالم برای کاهش شیار ناخن

این مورد نادر است اما شیاری شدن ناخن می تواند گاهی اوقات نشانه یک بیماری یا کمبود ویتامین باشد. داشتن یک تغذیه متعدل و نوشیدن مقدار کافی آب می تواند شما را مطمئن کند که به میزان توصیه شده ویتامین برای جلوگیری از شیار ناخن دست پیدا کنید. مایوکلینیک توصیه می نماید 20 تا 30 درصد کالری را از چربیهای سالم (روغن زیتون، آجیل و تخمه ها)، 20 درصد از پروتئین (گوشت بدون چربیف ماهی، حبوبات) و 45 تا 50 درصد را از کربوهیدراتها (میوه ها، سبزیجات و غلات کامل) دریافت کنید. و هنگامی که رژیم خود را تقویت می کنید غذاهایی را که برای رشد و سلامت ناخن مناسب هستید، بیشتر بهره ببرید. محصولات لبنی (شیر، پنیر کم چرب، ماست چکیده کم چرب)، بیوتین (سبزیجات، تخم مرغ و آجیلها) و روی (گوشت بدون چربی، ماهی، اسفناج و قارچ).

استفاده از سفت نماینده ناخن

اگر دچار مسائلی همانند شکستن یا لایه لایه شدن ناخن همراه با شیار ناخن هستید، متخصص پوست می تواند یک سفت نماینده موضعی ناخن را تجویز کند تا به تقویت ناخن یاری کند.

چرا نباید از سفت نماینده های بدون نسخه استفاده کرد؟ سفت نماینده های ناخن معمولی در بازار حاوی فرمالدئید هستند که می تواند در کوتاه مدت بطور موقت ناخن را محکم نمایند اما زیاد مصرف کردن آنها در واقع موجب می گردد ناخنها بیشتر شنماینده و ضعیف شوند. از طرف دیگر سفت نماینده های ناخن نسخه ای حاوی مواد شیمیایی هستند که استحکام ناخن را افزایش نمی دهد اما رطوبت را در آن به دام انداخته و از شنماینده شدن ناخن جلوگیری می نماید.

یک صاف نماینده شیار ناخن به مانیکورتان اضافه کنید

متاسفانه، لاک ناخن شیارها را نمی پوشاند بلکه می تواند توجه به آنها را بیشتر کند. صاف نماینده شیار ناخن همانند یک پوشش پایه عمل می نماید که در گوشه ها و شکافهای ناخنها قرار می گیرد و ظاهر صافی به آن می دهد. دفعه دیگری که می خواهید لاک بزنید ابتدا صاف نماینده شیار ماوالا را بهره ببرید.

لاک ناخنی متناسب با ناخنتان انتخاب کنید

استفاده از لاک ناخن معمولی برای مانیکور، صدمه کمتری نسبت به لاک اکریلیک یا ژلی برای ناخنها دارد. روش استفاده از لاکهای اکریلیک و ژلی شامل سایش فیزیکی سطح ناخن برای افزایش چسبندگی این مواد آرایشی هم می گردد که به ناخن صدمه می زند. به جز این، این نوع مانیکور به عنوان یک تحریک نماینده اصلی شیارهای افقی ناخن، همچنین می تواند pH ناخن را تغییر دهد که بر استحکام آن اثرگذار است.

پاک نماینده لاک استونی اگر چه برای برداشتن لاک ناخن آکریلیک و ژلی عالی است اما موجب صدمه به ناخن و پوست اطراف آن می گردد. از پاک نماینده های بدون استون مثل انواع پدهای پاک نماینده لاک بهره ببرید، ممکن است برای پاک کردن لاک خیلی قوی نباشند اما به آرامی روی ناخن عمل می نمایند. پد لاک پاک کن ناژه یکی از نمونه های خوب است.

بگذارید ناخنهایتان نفس بکشند

با مانیکور کردن، ناخنها به مدت طولانی در معرض آب قرار می گیرند. وقتی این کار مرتب تکرار گردد، منجر به کم آبی ناخن در کل و پوست اطراف آن می گردد و در نتیجه ضعف یا افزایش شنمایندگی ناخن می گردد. لاک پاک کن با کاهش آب و تغییر در خصوصیات شیمیایی سطح ناخن، این مشکل را بیشتر می نماید. توانایی چسبندگی سلولهای ناخن به همدیگر، ضعیف شده و منجر به شنمایندگی و شیار ناخن می گردد.

اگر ناخنها خشک یا شنماینده شدند و متوجه افزایش شیار شدید، توصیه می گردد که سه تا چهار هفته یک بار مانیکور انجام دهید تا اجازه دهید ناخن رشد نموده و دوباره استحکام خود را بازیابد. بین فواصل مانیکور هم از کراتین درمانی برای ناخنها بهره ببرید.

مکمل بیوتین برای تقویت ناخن خوب است

اگر تا کنون ثابت نشده که مکملهای بیوتین به رشد مو و ناخن یاری می نماید اما گزارشهای نقل قول شده حاکی از آن است که احتمالا به تقویت ناخن در بعضی افراد یاری می نماید. فقط توجه داشته باشید که چند روز قبل از انجام تستهای آزمایشگاهی مصرف بیوتین را قطع کنید چون بر نتیجه تستها اثرگذار است.