دهقانکار: ابن سینا نماد خردورزی و عقلانیت در ایران است، تاکید جوادی بر انتشار رساله ها به زبان های دیگر - شارژ 10

در ابتدای نشست دکتر ایوب دهقانکار، مدیر موسسه خانه کتاب و ادبیات ایران گفت: ابن سینا نماد خرد و خردورزی و عقلانیت در سرزمین ماست و نه تنها در ایران بلکه در جامعه علمی دنیا نماد پژوهشی و میل به سمت خرد و بیداری و خردورزی است و آثار ایشان در محافل علمی مورد استناد قرار گرفته است.

وی اضافه کرد: در محافل گوناگون کشور ما را با نمادهای گوناگون می شناسند و در محافل علمی نیز با آثار سترگی مانند قانون و شفای ابن سینا به دنیایان شناسانده شده ایم و ما باید به خود ببالیم که خاستگاه چنین دانشمندی سرزمین ایران بوده است و دانشمند پرآوازه ای را به دنیا علم معرفی نموده است.

دهقانکار ادامه داد: پروفسور دیمیتری گوتاس، ابن سینا پژوه برجسته و استاد دانشگاه ییل که در سال 2015 برنده جایزه دنیای کتاب سال جمهوری اسلامی ایران شده است، در اقدامی خردمندانه جایزه نقدی خود را به بهترین پژوهش های دانشگاهی یا حوزوی فارسی درباره ابن سینا اهدا نموده است و پژوهشگرانی که در حوزه زبان فارسی درباره ابن سینا و آرای او تحقیق می نمایند می توانند خاتمه نامه ها، رساله های دانشگاهی و مقاله های فارسی رساله های سطح 3 یا 4 علوم حوزوی و مقاله های فارسی که در زمینه فلسفه و منطق ابن سینا و به زبان فارسی نگاشته شده باشد در این جشنواره شرکت دهند.

وی همچنین گفت: یک تحقیق عینی بیشتر از آن که سوال ها را پاسخ بدهد سوال جدید طرح می نماید و این جایزه این نوید را می دهد که بر شاخصه های علمی جزئی تر بنگرد و در آثار علمی که با موضوع ابن سینا پژوهی منتشر می گردد شاهد خلق آثار جدی تر در این زمینه باشیم.

دهقانکار سخنرانی خود را به زبان انگلیسی نیز ارائه داد تا غیر فارسی زبانان نیز با دومین دوره جایزه ابن سینا پژوهی بیشتر آشنا شوند.

سپس نصرالله موسویان، دبیر علمی دومین دوره جایزه ابن سینا پژوهی گفت: در این دوره کوشیدیم که به پژوهش هایی که در زمینه ابن سینا پژوهی منتشر می گردد توجه کنیم و دانشجویانی که تازه فارغ التحصیل شده اند و نگاه جدیدی به ابن سینا در حوزه تاریخ، جامعه، فلسفه و... داشته اند از نظر دور نمانند.

وی با اشاره به این که بیش از این جای آنالیز پژوهش های جدید درباره ابن سینا خالی بود ادامه داد: شاید بیش از 30 اثر دریافتی و رساله دکتری به دومین دوره جایزه ابن سینا پژوهی ارسال شد و همچنین تعداد قابل توجهی مقاله به جشنواره رسید و کار داوری در چند دوره انجام شد و بیش از 10 داور با صبوری در گروه های مختلف ما را یاوری کردند.

موسویان اضافه کرد: از نظر گستره پژوهشی هم در حوزه و دانشگاه سعی کردیم تیم پژوهشی را بیشتر گسترش دهیم. گروه مطالعات فلسفه اسلامی و قرون وسطی در پژوهشگاه دانش های بنیادین از حمایت های وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بهره گرفت و ورکشاپ های گوناگونی را در سال های 2017 و 2018 در این زمینه برگزار کرد که اگر حمایت های دکتر جوادی نبود این امر امکان پذیر نمی شد.

سپس منتخبان دومین جایزه ابن سینا پژوهی (به افتخار دیمیتری گوتاس) اعلام شدند. در بخش رساله دکتر امیرحسین زاد یوسفی، مقطع دکتری دانشگاه تربیت مدرس برای رساله بازخوانی تحلیلی نظریه ابن سینا درباره علم خداوند به جزئیات، در بخش رساله دکتر اکرم صفر نورالله، مقطع دکتری دانشگاه تربیت مدرس برای رساله مطلعی مرتبه بالاتر در فلسفه ابن سینا و در بخش مقاله دکتر اسدالله فلاحی برای مقاله استنتاج از دو ممکن نزد ابن سینا و رابطه آن با دو تعریف از قضایای حقیقیه و خارجیه انتخاب شدند.

امیرحسین زاد یوسفی که برای رساله بازخوانی تحلیلی نظریه ابن سینا درباره علم خداوند به جزئیات لوح تقدیر و جایزه نقدی دریافت کرد، گفت: در این رساله بازخوانی جدیدی که قابل فهم همگان باشد ارائه داده ام و نظریه ابن سینا درباره علم خداوند به جزئیات را آنالیز نموده ام.

اکرم صفر نورالله نیز برای رساله مطلعی مرتبه بالاتر در فلسفه ابن سینا لوح تقدیر و جایزه نقدی دریافت کرد، وی گفت: این رساله شاید گامی کوچک در فلسفه ابن سینا پژوهی بوده است و من کوشیدم از نظریات جدید در معرفت شناسی استفاده کنم.

وی اضافه کرد: فلسفه ابن سینا در بخش هستی شناسی و معرفت شناسی این قابلیت را دارد که به زبان های جدید و با بهره گیری از طرح های جدید به آن نگریسته گردد. در این رساله با استفاده از نظریات غربی تا اندازه ای این کار را انجام داده ام و این آغاز راهی است که در این زمینه گام های جدی تری برداشته گردد.

سپس اسدالله فلاحی برای مقاله استنتاج از دو ممکن نزد ابن سینا و رابطه آن با دو تعریف از قضایای حقیقیه و خارجیه لوح تقدیر و جایزه نقدی خود را دریافت کرد و گفت: همیشه نزاعی بین قدما و متاخرین وجود داشته است. استنتاج قضیه ممکنه از دو قضیه ممکنه یکی از نزاع های پردامنه در منطق قدیم است که ارسطو، ابن سینا، فخر رازی، خواجه نصیر و قطب رازی بر آن مهر تأیید زده اند، در حالی که خونَجی، ابهری، ارموی و کاتبی آن را مردود شمرده اند. شگفت این است که منطق جدید در این نزاع جانب گروه دوم را می گیرد.

وی اضافه کرد: از سوی دیگر منطق دانان قدیم هر یک از قضیه حقیقیه و خارجیه را به اشتراک لفظ در دو معنا به کار برده اند بدون اینکه از این اشتراک لفظ مطلع باشند. ملاک تقسیم، در یک معنا، رابطه عقدالوضع و عقدالحمل است و در دیگری، ظرف وجود موضوع. در ملاک نخست، قضایای حقیقیه به صورت موجهاتی و با ادات های ضرورت و امکان تفسیر می شوند در حالی که بنا به ملاک دوم، این قضایا فاقد هر گونه جهتی هستند و در برابر، قضایای خارجیه با محمول وجود تحلیل می شوند. در این مقاله نشان داده ام که می توان بین قدما و متاخرین آشتی صورت گیرد و این مساله با پژوهش های نوین در این زمینه امکان پذیر است.

در خاتمه دومین دوره جایزه ابن سینا پژوهی نیز محسن جوادی، معاون امور فرهنگی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز در سخنانی کوتاه گفت: ابن سینا پژوهی بهانه نمی خواهد شاید در این سال ها ما در این زمینه کوتاهی نموده ایم. این جایزه گامی بود که پروفسور دیمیتری گوتاس، ابن سینا پژوه برجسته و استاد دانشگاه ییل که در سال 2015 برنده جایزه دنیای کتاب سال جمهوری اسلامی ایران شده، برداشت و ما باید بتوانیم آن را گسترش بدهیم.

وی اضافه کرد: حوزه ابن سینا پژوهی در دنیا بسیار گسترده است اما ایران به انتساب حضور ابن سینا در کشورش باید بیشتر در این زمینه گام بردارد. ابن سینا در چنین تراز بالایی است و می تواند تحولات بسیاری را در هزاره ها ایجاد کند.

معاون امور فرهنگی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی ادامه داد: اگر پژوهشگران حوزه ابن سیناپژوهی خواستند رساله هایشان را نشر بدهند می توانیم در این فرایند سهیم باشیم و حتی مراحل انتشار رساله های آن ها را به زبان های دیگر فراهم کنیم.