لزوم برنامه های سازمان یافته و هماهنگ برای بهداشت روانی - شارژ 10

متن این یادداشت به توضیح زیر است:

شرایط روان شناختی ما بر کارایی مان در نهادها ازجمله خانواده، نهادهای کاری و اجتماع هم اثر می گذارد. جامعه و شرایط مالی و سیاسی هم می تواند بهزیستی روانی شهروندان را در پی داشته باشد یا از نظر روان شناختی فشارزا و چالش آفرین باشد. امروزه در مدیریت بحران، توسعه پایدار شهرها و ابرشهرها، بهداشت، برنامه ریزی توسعه خدمات و هر آنچه به آدمی پیوند می خورد، بنیان های بهداشت روانی و روان شناختی در کار هستند و در برنامه ریزی ها، اقدام ها و پیوست ها در نظر گرفته می شوند. بخش برجسته ای از مدیریت چالش های طبیعت بنیاد مانند سیل و زلزله یا ساختگی مانند جنگ و آوارگی را بهداشت، بازتوانی و پایداری های روان شناختی تشکیل می دهد و در هر ستاد مدیریت بحرانی، بهداشت روانی و مداخله های در بحران، کانون کار است. اگر کاستی های زندگی ما به کمتر پرداخته شدن به بهداشت روانی انجامیده، نباید این مهم را نادیده گرفت یا فرافکنی کرد. بهداشت روانی به معنای همواره لبخند زدن و شادنمایی بی پایه هم نیست. بهداشت روانی زمینه های کنش و واکنش های بسامان در رویارویی با رویدادها و چالش ها و در تعامل با دیگران را دربر دارد که هم تجربه های عاطفی بسامان خشم، اندوه، ترس و هم شادی هستند و هم سازوکارهای شناختی برهان پردازی، به یادسپاری، پردازش و مانند اینها. اگر از چالش ها و کژکاری های روان شناختی سخن می گوییم و در سطح ملی بیمناک هستیم، از این رو است که نابسامانی ها هم دریافت، شناخت و برهان پردازی مردم را دچار مسئله می نمایند و هم خلق و خو، زندگی روزمره و شادکامی های آدم ها را به هم می ریزند. گرچه هنوز بهداشت روانی کانون کار شرکت های بیمه ای ایرانی نیست و شوربختانه بخشی از جمعیت ایرانی برای دسترسی عادلانه به خدمات بهداشت روان دشواری هایی دارند، ولی بهداشت روانی و روان درستی بیش از گذشته به زبان آورده می گردد.

فراتر از گفتن، ما نیازمند برنامه های سازمان یافته و هماهنگ برای بهداشت روانی و خدمات روان شناختی هستیم که کانون کار مدیریت شهرها و کلان شهرها، نهادهای عمومی و دولت باشد، در سازمان ها بودجه بهداشت روانی بخشی از بودجه اثربخش در رفاه و منابع انسانی باشد، به بهداشت روانی مانند بنیان بهزیستی اجتماعی پرداخته و از بهره برداری منفی از سازه های روان شناختی به مثابه انگ یا از راه فرافکنی خودداری گردد. در این هنگامه ای که سال ها تحریم از یک سو، چالش های مالی و اجتماعی از سویی و کووید19 از سوی دیگر فشار فرساینده روانی و تنی برای مردم پدید آورده اند، سخن گفتن از بهداشت روانی یک فانتزی یا کاری تجملی نیست. به راستی تن و روان آدمی جدا نیست، فشارهای خودساخته یا دیگران ساخته بر چگونگی زندگی اثرگذار هستند و نباید بی تفاوت باشیم. بهداشت روانی مسئولیت و مسئله همگانی ماست، اگر بدانیم و اگر بخواهیم کاری برای کمک و بهبود زندگی مردم پیش ببریم.

*رییس شورای اسلامی استان تهران و نایب رییس کمیسیون فرهنگی و اجتماعی شورای اسلامی شهر تهران