تنها بازمانده 182ساله حصار ناصری؛ رستم و دیو این دروازه کجاست؟ - شارژ 10

در کتب تاریخی آمده است که در سال 1263 قمری به دستور محمدشاه قاجار، بازار علاف ها در جنوب سبزه میدان ساخته شد. آن دوران محله محمدیه در قُرق خلافکاران و خنزر پنزرفروشان بود و نظم و نَسَق خاصی نداشت. خیابان جلیل آباد در ضلع غرب این راسته کوچه ای تنگ و تاریک بود که یکی از مراکز اصلی خلاف طهران آن روزگاران به شمار می رفت.

برای بهسازی این راسته و از سوی دیگر برای اینکه بازار عباس آباد از بن بست و رکود خارج گردد، محمدشاه قاجار در سال 1263 قمری دروازه نو یا محمدیه را بر روی حصار صفوی ایجاد می نماید. در این محدوده آثار هویتی بسیاری وجود داشته که بخشی از آن بر جای مانده است که از جمله آنها می توان به حصار صفوی و املاک نجم السلطنه مادر مصدق اشاره نمود. این روزها راسته دروازه نو در قُرق صنف نخ فروشان قرار گرفته است، بازارها نوسازی شده است و سقف بازار ترمیم شده است.

نصرالله حدادی تهران شناس در این باره می گوید: دروازه نو در دوره محمدشاه قاجار تأسیس شد و به همین علت دروازه محمدیه هم نام گرفت. این دروازه از دروازه های اصلی شهر نبود، چون داخل حصار تهران قرار داشت. این دروازه را باید ششمین دروازه تهران دانست.

بعضی از کاشی های سردر این دروازه که در موزه ایران باستان نگهداری می گردد، نقش رستم و دیو را نشان می دهد که بسیار ماهرانه و زیبا و به دست استاد محمدقلی کاشی پز شیرازی طراحی شده است. دروازه محمدیه (دروازه نو پیشین) تنها بازمانده دروازه های تاریخی تهران است که بخش هایی از آن، تا به امروز به جای مانده است. گذشت روزگار، بخش های اصلی این دروازه را محو نموده و حالا تنها سه مناره فیروزه ای از آن بر جای مانده است.

دروازه محمدیه چهار مناره کوتاه مزین به کاشی های فیروزه فام اعلا داشت. روی کاشی کاری های آن که بخشی از آن در موزه ملی ایران نگهداری می گردد سال 1262 قمری نقش بسته است.

منبع: همشهری