اخذ مالیات از خانه های خالی؛ همه چیز درباره طرح جدید کنترل بازار مسکن - شارژ 10

جهت دریافت خدمات قیمت درب ضد سرقت فلزی ایرانی با گروه ساختمانی آبان در ارتباط باشید. گروه آبان ارائه دهنده بهترین درب ضد سرقت ایرانی و خارجی میباشد.

مالیات خانه های خالی از چه کسانی گرفته می گردد؟

جزییات دقیقی از قانون محاسبه و دریافت مالیات خانه های خالی در دسترس واقع شده است که یاری می نماید با شجاعت درباره موضوع اظهارنظر کنیم، بترسیم یا نگران شویم.

یک موضوع مهم در مورد مالیات برخانه های خالی نرخ مربوط به آن است. نرخ در نظر گرفته شده پیش از این به حداکثر 1.5 برابر مالیات براجاره یک خانه می رسید که البته باید بیش از یک سال از خالی بودن آن می گذشت. متن این بخش از قانون حالا تغییر نموده است؛ واحد های مسکونی واقع در شهر های بالای 100 هزار نفر جمعیت که به استناد سامانه ملی املاک و اسکان کشور خانه خالی شناسایی شوند چنانچه بیش از 12 ماه از خاتمه عملیات ساخت (برای واحد های نوساز) یا بیش از شش ماه از آخرین نقل و انتقال یا آخرین زمان سکونت (برای واحد های غیرنوساز) گذشته باشد، در سال نخست مشمول مالیاتی به ازای هر ماه دو برابر ارزش اجاری ماهانه ملک می گردد که این مالیات در سال های بعد 50 درصد بیش از سال قبل خواهد بود. این مالیات از سال دوم اجرا، مشمول تمام شهر ها خواهد شد.

دو از جمله نکات دیده شده در این طرح موضوع تفکیک زمانی برای تعریف خانه های خالی به تفکیک خانه های نوساز و خانه هایی با سال ساخت بالاتر است، به طوری که برای خانه هایی با سال ساخت بالا فقط شش ماه زمان در نظر گرفته شده است و پس از آن این املاک به عنوان خانه خالی تعریف خواهند شد.

سه سازمان امور مالیاتی مکلف است حداکثر سه ماه پس از تصویب این قانون و در سنوات آینده هر سال، ارزش اجاری املاک را به روزرسانی کند. مالیات شامل هزینه ها و استهلاک نمی گردد.

چهار وزارت راه و شهرسازی مکلف شده حداکثر یک ماه پس از لازم الاجرا شدن این قانون، امکان برقراری پیوند میان کدملی اشخاص (یا کد شناسایی اتباع غیرایرانی) و کدپستی واحد های مسکونی را در سامانه ملی املاک و اسکان به صورت خوداظهاری برای کلیه املاک (اعم از دارای سند رسمی، عادی و وکالتی) فراهم کند. کلیه اشخاص مکلف هستند ظرف دو ماه، اطلاعات کدملی خود و کدپستی واحد مسکونی را (به همراه بارگذاری اسناد مثبته ملکی یا اجاری یا غیره) در سامانه وارد نمایند تا مشمول مالیات بر خانه خالی نشوند. آن واحد مسکونی که سرپرست خانوار، کدملی افراد تحت تکلف خود را ذیل آن ابراز می نماید، سکونتگاه اصلی خانوار به شمار می آید.

پنج سرپرست خانوار به ازای همسر و هر فرد تحت تکفل بالای 18 سال خود می تواند یک کدپستی دیگر به عنوان سکونتگاه فرعی معرفی کند و از مالیات معاف گردد.

شش واحد های مسکونی که به حکم مراجع قانونی ذیربط امکان فروش یا اجاره را ندارند یا قابل سکونت نیستند، تا زمان اعلام حل و فصل دعاوی یا قابل سکونت شدن، مشمول مالیات نمی شوند.

همه راه های معافیت از پرداخت مالیات خانه های خالی

پروانه اصلانی، مدیرکل دفتر اقتصاد مسکن وزارت راه و شهرسازی، سیداحسان خاندوزی، نایب رئیس کمیسیون مالی مجلس و محمود علیزاده، معاون فنی و حقوقی سازمان امور مالیاتی در یک برنامه تلویزیونی بخش هایی از سوالات و ابهامات طرح مالیات خانه های خالی را شفاف سازی نموده اند.

مدیرکل دفتر اقتصاد مسکن وزارت راه و شهرسازی گفته هم اکنون پیشنهاد مشخص وزارت راه و شهرسازی این است، افرادی که تا شهریور واحدهایشان را عرضه نمایند از مالیاتی که از ابتدای قانون تا به امروز باید می پرداختند، معاف می شوند. همچنین افرادی که تمایل داشته باشند، قرارداد های اجاره شان را سه ساله منعقد نمایند از مالیات بر خانه های خالی و سایر مالیات هایی که در بخش مسکن قرار است وضع شوند، معاف خواهند شد.

در سال اول اجرا، شهر های عظیم و بالای 100 هزار نفر جمعیت مشمول دریافت مالیات می شوند

رئیس کمیسیون مالی مجلس هم می گوید در سال اول اجرای این طرح، شهر های عظیم و بالای 100 هزار نفر جمعیت مشمول دریافت مالیات می شوند، چون مسئله مسکن در این شهر ها جدی تر است، ولی از سال دوم تمام شهر های کشور مشمول مالیات بر خانه های خالی خواهند بود. به گفته سید احسان خاندوزی خانه های نوساز تا یک سال بعد از اخذ پروانه ساخت و خاتمه کار فرصت عرضه و اعلام دارند برای واحد های غیرنوساز نیز شش ماه فرصت وجود خواهد داشت. بر اساس قانون سازندگان مسکن و انبوه سازان عادی و مردم از محتکران به شمار نمی فرایند، اما محتکرانی که بالغ بر 100 یا 200 واحد مسکونی دارند و عرضه نمی نمایند را مشمول این قانون و اخذ مالیات بر خانه های خالی خواهند شد.

آیا می توان از پرداخت مالیات خانه های خالی فرار کرد؟

قطعا پس از اجرای هر طرح و وضع هر قانونی، یک سری افراد به دنبال پیدا کردن راه ها فرار و دور زدن قانون هستند. سامانه املاک و اسکان وظیفه دارد جلوی فرار مالیاتی را در طرح دریافت مالیات خانه های خالی بگیرید. پروانه اصلانی می گوید این سامانه نه تنها از جنبه ثبت معاملات، بلکه از جنبه شناسایی سکونت افراد، اتفاق عظیمی در کشور به حساب می آید.

به گفته مدیرکل دفتر اقتصاد مسکن وزارت راه و شهرسازی اگر اجرای قانون مالیات بر خانه های خالی بتواند، 50 درصد خانه های خالی را شناسایی و وارد بازار مسکن کند، رسالتش را انجام داده است و قطعا به تدریج، فرهنگ مالیات در کشور جا می افتد. محمود علیزاده، معاون فنی و حقوقی سازمان امور مالیاتی می گوید هدف از طرح مالیات خانه های خالی، عرضه خانه برای اجاره است، بنابراین در صورت زیاد شدن این شرایط و در عرضه و تقاضا تعادل انجام گردد در شرایط اجاره بها نیز تاثیر خواهد شد. در این طرح اگر واحدی اجاره داده نگردد مشمول مالیات و به میزان مبلغ اجاره ظرف مدتی که می تواند خالی بماند مشمول جریمه خواهد شد بنابراین اگر کسی اطلاعات خلاف بدهد و اطلاعات در سامانه شناسایی گردد، بازهم به میزان دوبرابر مبلغ جریمه خواهد شد.

چرا طرح مالیات خانه های خالی ممکن است شکست بخورد؟

هدف مالیات دریافت از خانه های خالی کاملا مشخص است و تردیدی در حسن نیت پیشنهاددهندگان آن نیست. با این کار قرار است کسانی را که چند خانه دارند و از کرایه دادن آن ها به هردلیلی خودداری می نمایند، با ابزار مالیات و تهدید وادار کرد خانه هایشان را در اختیار مستاجر بگذارند. حتما خبر دارید که اوضاع کرایه چطور است و صاحبخانه ها می توانند از محل کرایه چقدر درآمد کسب نمایند. با این حال چرا یک نفر باید خانه اش را خالی نگه دارد و حتی بابت این کار مالیات بدهد؟ بله آمار های غیررسمی می گویند حدود 2.5 میلیون خانه خالی در کشور وجود دارد، اما با وجود کلی خبر که به شکل مدام منتشر می شوند، ما تنها افرادی نیستیم که به اجرای صحیح و بدون نقص قانون مالیات خانه های خالی مشکوکیم. به عنوان مثال در ماده 54 مکرر قانون مالیات های مستقیم، که به مشخص تکلیف خانه های خالی می پردازد، تعریف روشن و دقیقی از این دسته خانه ها وجود ندارد. در این بخش آمده سامانه ملی املاک و اسکان وظیفه تعریف خانه های خالی را برعهده دارد. حدس می زنید برای افراد چقدر سخت خواهد بود که خانه های خالی خود را سوری به نام دیگران بزنند و با این روش بخواهند سر قانون کلاه بگذارند؟

در طرح فعلی مجلس از مالکان خواسته شده اطلاعات کدپستی ملک را ثبت نمایند. این در حالی است که تعداد زیادی از املاک فاقد کدپستی بوده یا اساسا کد پستی به آن ها تخصیص داده نشده است. شاید اگر پیشنهاد کارشناسان برای مبنا قراردادن اطلاعات کنتور های خدماتی به عنوان ملاک و معیار شناسایی خانه های خالی لحاظ شده بود، اتفاقات بهتری رخ می داد و دقت سنجش اطلاعات بیشتر می شد.

ایراد دیگری که می توان به طرح مجلس درباره مالیات بر خانه های خالی گرفت، موضوع ضمانت اجرایی اخذ مالیات است. حتی چیزی به عنوان عامل بازدارنده وجود ندارد تا افراد را مجبور کند حداقل اطلاعات صحیح خود را در سامانه ها واگذار نمایند. از آن گذشته اگر کسی تصمیم گرفت مالیات ندهد چی؟ به طور کلی این طرح بازدارندگی کافی برای فرار از پرداخت مالیات را ندارد در حالی که باید شرایط طوری در نظر گرفته می شد تا اگر کسی مالیات خود را پرداخت نکرد به عنوان بدهکار مالیاتی شناخته گردد. در حالت سخت گیرانه حتی می توان فرض کرد کسی که به این شکل بدهی مالیاتی دارد، این رقم به عنوان بدهی از حساب های بانکی او کم یا مثلا بلوکه گردد.

افرادی که قرارداد های اجاره شان را سه ساله منعقد نمایند، علاوه بر مالیات خانه های خالی، از سایر مالیات های بخش مسکن معاف می شوند

موضوع دیگری که باعث می گردد عزم مسئولان را برای اجرای طرح مالیات خانه های خالی چندان جدی نگیریم، رفت و برگشت مدام این طرح بین نهاد های مختلف از وزارتخانه و دولت و مجلس گرفته تا شورای نگهبان است. حداقل چند سالی می گردد که درباره این طرح، جزییات آن و زمان تصویبش چیز هایی می شنویم اما هر بار به دلیلی اجرای طرح دریافت مالیات از خانه های خالی به تعویق می افتد. سال جاری عواملی مثل افزایش قیمت مسکن، رشد میزان اجاره بها، جهش تورم و گرانی دلار را مثل همواره پیش رو داریم و در عین حال با کاهش درآمد های دولت روبرو هستیم. عامل روانی هم می تواند بر زمان اجرای قانون مالیات خانه های خالی تاثیر بگذارد. در حالی که نمایندگان مجلس کلیات طرح اصلاح قانون این مالیات را تصویب نموده اند و این طرح حالا برای طی مراحل رسمی خود باید به شورای نگهبان برود، سرپرست سازمان مدیریت و برنامه ریزی استان تهران در هفته گذشته از اجرای قانون مالیات خانه های خالی در سه ماهه دوم سال جاری خبر داده بود. حتی با فرض اینکه فرایند رسیدگی به قانون را تسریع نمایند، راه اندازی سامانه ها، اتصال آن ها و ثبت اطلاعات افراد و برطرف اشکال سامانه ها احتمالا مثل سامانه های سهام عدالت پرهزینه و زمان بر خواهند بود. این یعنی ما فکر می کنیم صاحبان خانه های خالی سال جاری هم مالیات نمی دهند؟ از صمیم قلب آرزو می کنیم این اتفاق نیفتد (حتی امیدواریم آن دسته از افراد که با قصد دلالی دست به احتکار خانه می زنند، به سزای اعمالشان برسند) اما قطعا موافق هستید که با مشخص زمان های متعدد برای اجرای یک قانون و تهدید افراد احتمالا بخشی از اثرگذاری موضوع را ناخواسته کم می کنیم.

فکر می کنید تمام شده؟ نه. راستش در سال های اخیر زیاد درباره گفتن مالیات از خانه های خالی شنیده اید و طوری درباره آن تبلیغ شده که انگار با دریافت دو ماه اجاره خانه از صاحبخانه های بی انصاف مشکل مسکن در کشور حل می گردد. آنطور که آخرین گزارش مرکز پژوهش های مجلس نشان می دهد احتیاج کشور در بخش مسکن سالی 800 هزار واحد است. مدافعان طرح دریافت مالیات از خانه های خالی سال هاست ادعا می نمایند 2500 واحد مسکن خالی در کشور وجود دارد. قطعا پس از طراحی و ساخت و اجرای سامانه ها برای شناسایی واحد ها، آمار کمترین از این عدد تقریبی خواهد بود، اما با فرض اینکه همان عدد را درست در نظر بگیریم، سه سال بعد از اینکه تمام واحد های خالی را با زور مالیات از سیطره مالکانشان بیرون آوردیم، دیگر چه راهی برای تامین احتیاج بازار مسکن خواهیم داشت؟